پاسارگاد تاباك| قهوه جوش|پيپ |توتون| فندك زيپو

«اسپرسو» نام قهوه‌اي بود كه اين دستگاه به‌دست مي‌داد: قهوه‌اي غليظ كه در عرض چند ثانيه و تنها در يك شات به درخواست مشتري آماده و عرضه مي‌شد. اين نوآوري در عرصه‌ي قهوه را مي‌توان سرآغاز عصر نوين قهوه‌نوشي قلمداد كرد؛ اختراعي به‌دست لوئيجي بتزرا مخترع ايتاليايي كه ۵ سال پيش از عرضه‌ي بين‌المللي در نمايشگاه ميلان حق توليد آن‌ به ثبت رسيده بود. اسپرسوساز بتزرا را مي‌توان پدرخوانده‌ي همه‌ي اسپرسوسازهاي امروزي دانست. پدرخوانده‌اي كه نوادگان چابك و پيشرفته‌ي آن تا همين امروز اسپرسوي هزاران كافه در بيش از ۵۰ كشور دنيا را تامين مي‌كنند.

«اسپرسو» نام قهوه‌اي بود كه اين دستگاه به‌دست مي‌داد: قهوه‌اي غليظ كه در عرض چند ثانيه و تنها در يك شات به درخواست مشتري آماده و عرضه مي‌شد. اين نوآوري در عرصه‌ي قهوه را مي‌توان سرآغاز عصر نوين قهوه‌نوشي قلمداد كرد؛ اختراعي به‌دست لوئيجي بتزرا مخترع ايتاليايي كه ۵ سال پيش از عرضه‌ي بين‌المللي در نمايشگاه ميلان حق توليد آن‌ به ثبت رسيده بود. اسپرسوساز بتزرا را مي‌توان پدرخوانده‌ي همه‌ي اسپرسوسازهاي امروزي دانست. پدرخوانده‌اي كه نوادگان چابك و پيشرفته‌ي آن تا همين امروز اسپرسوي هزاران كافه در بيش از ۵۰ كشور دنيا را تامين مي‌كنند.
دستگاه قهوه‌ساز آقاي بتزرا با نيروي فشار و بخار آب كار مي‌كرد و به‌رغم قهوه‌سازهاي آن دوره كه قهوه را در زمان حدودا ۴ دقيقه آماده مي‌كردند و ممكن بود ساعت‌ها از دم‌آوري آن بگذرد و كهنه شود، قهوه را تر و تازه در حدود يك دقيقه يا كمتر عصاره‌گيري مي‌كرد؛ سرعت بالا در آماده كردن قهوه درست هم‌‌گام بود با نبض تند زندگي‌ صنعتي اوائل قرن بيستم؛ دوره‌اي كه كارگران كارخانه‌ها و مردم عادي اسپرسوي صبح‌گاهي‌شان را سرپا در كافه‌ها مي‌نوشيدند و پي كارشان مي‌رفتند. در حقيقت اين اول دستگاه «اسپرسوساز» بود كه اختراع شد و بعد، آن قهوه‌اي كه درست مي‌كرد به‌نام «اسپرسو» خوانده شد؛ قهوه‌اي ميني‌مال كه تنها در چند جرعه، قهوه‌دوستان را مهمان عصاره‌ي تمام عطر‌ها و طعم‌هاي خواستني دانه قهوه مي‌كرد. بنابراين لوئيجي بتزرا را مي‌توان به‌نوعي خالق اسپرسو نيز دانست. در زبان ايتاليايي كلمه‌ي اسپرسو هم به مفهوم «عصاره‌گيري‌شده-تحت‌فشار» اشاره دارد و هم معناي «سرعت در آماده‌سازي» را به‌ذهن متبادر مي‌كند.
در سال ۱۹۰۶ يا به قولي ۱۹۰۳ دزيدريو پاووني (Desiderio Pavoni) حق اختراع اسپرسوساز لوييجي بتزرا را خريد و امكانات جديدي به دستگاه اضافه كرد. اين دو به اتفاق در نمايشگاه سال ۱۹۰۶ ميلان شركت كرده و براي اولين بار Cafee espresso را به قهوه‌دوستان جهان معرفي كردند. اولين اسپرسوساز دنيا در طي يك ساعت مي‌توانست هزار شات قهوه آماده كند. اسپرسوساز بتزرا و پاووني از آب ۱۰۰ درجه با ۱.۵ تا ۲ بار فشار براي تهيه قهوه استفاده مي‌كرد. به همين دليل اسپرسوي آن‌ها به تلخي مي‌زد. اين كاستي سال‌ها بعد به‌دست گاجا برطرف شد؛ گاجا براي دستگاه اسپرسوساز اهرمي طراحي كرد تا آب را با فشار ۸ تا ۱۰ بار از روي قهوه عبور دهد؛ بدين ترتيب دماي آب براي عصاره‌گيري را پايين‌تر آورد تا از تلخي ناشي از عصاره‌گيري با دماي بالا كاسته شود.
حالا كه تاريخ اسپرسو و دستگاه اسپرسوساز را مرور مي‌كنيم، بايد اين نكته را در ذهن داشته باشيم كه تعريف امروزي ما از «اسپرسو» با آن‌چه در اوائل قرن بيستم در اروپا تحت عنوان «اسپرسو» خوانده مي‌شده تفاوت‌هاي زيادي دارد. علاوه بر اين، در تاريخ نام يك ايتاليايي ديگر – آنجلو موريوندو (Angelo Moriondo) – نيز پيش از لوئيجي بتزرا به چشم مي‌خورد كه او نيز شيوه‌ي جديدي براي عصاره‌گيري قهوه با فشار آب به‌نام خود ثبت كرده است. اما اين بتزرا بود كه با بهبود عملكرد موتور دستگاه و نيز افزودن بخش‌هاي كليدي مانند «پورتافيلتر» صنعت دستگاه‌هاي اسپرسوساز را متحول كرد.
بتزرا مانند بسياري ديگر از كسب‌وكارهاي ايتاليايي به‌صورت خانوادگي اداره مي‌شود. امروز مديريت اين شركت بزرگ در ميلان ايتاليا در دست نسل چهارم اين خانواده يعني لوكا بتزرا است.
ماشين‌هاي اسپرسوساز طي دهه‌هاي بعد به‌دست طراحان خوش‌ذوق ايتاليايي ديگري مانند گاجا (Gaggia) و ارنستو والنته (Ernesto Valente) خالق دستگاه Faema E61 محتول شد و امكاناتي بدان‌ها افزوده و كاستي‌هايي رفع شد؛ اما هيچ‌گاه از اهميت اختراع جريان‌ساز بتزرا در تاريخ صنعت خوش‌نام دستگاه‌هاي اسپرسوساز ايتاليايي كاسته نشد.

توضيح: بتزرا در ايران با تلفظ‌هاي «بيزرا» و «بزرا» نيز متداول است.

منبع: سايت پاسارگاد تاباك